Vaccineerbare ziektes - Myxomatose

Myxomatose is een belangrijke ziekte bij konijnen die vaak een dodelijke afloop heeft.

Wat is myxomatose?

Myxomatose is een belangrijke ziekte bij konijnen die vaak een dodelijke afloop heeft.

De ziekte wordt veroorzaakt door een pokkenvirus dat oorspronkelijk voorkwam in Zuid-Amerika. Daar gaf het aanleiding tot vrij milde ziektetekens. In de jaren ’50 verspreidde het pokvirus naar ons continent. Bij konijnen in onze streken bleek de ziekte echter ernstige ziektetekens te veroorzaken, die getypeerd worden door tumorachtige gezwellen op het gezicht en de pootjes van de aangetaste konijnen.

Alle gedomesticeerde konijnenrassen (“gezelschapsrassen”) zijn gevoelig. De meeste wilde konijnenpopulaties daarentegen zijn beter gewapend tegen het virus. Wanneer het virus in een gebied terechtkomt, gaat dit namelijk gewoonlijk gepaard met massale sterfte van konijnen, waarbij uiteindelijk de overlevers hun genen doorgeven. Zo wordt geselecteerd naar konijnen die niet gevoelig zijn aan myxomatose.

Hoe kan mijn konijn besmet worden met myxomatose?

Myxomatose kan worden overgedragen van geïnfecteerde naar gevoelige konijnen door de konijnenvlo en door muggen. Daarnaast kan het ook via direct contact met besmette konijnen of via viruspartikeltjes in de omgeving.

Doordat muggen belangrijk zijn voor de overdracht van de ziekte, merken we dat het aantal konijnen met myxomatose piekt bij ons in de (na)zomer.

Hoe is myxomatose te herkennen?

De ziektetekenen van een konijn kunnen vrij divers zijn. Vaak zijn tumorachtige of pokachtige letsels te zien. Daarnaast kan ook ontsteking van de oogslijmvliezen en zwelling van de geslachtsdelen optreden.

Het immuunsysteem wordt ook door het virus aangetast. Daardoor kunnen veel infecties de kop opsteken, vooral ter hoogte van de neus, lippen, oren, geslachtsdelen, anus en de longen.

Aangetaste konijnen zullen gaandeweg verzwakken en hebben steeds meer moeite met eten en drinken. De meeste dieren sterven binnen de 2 weken na infectie, meestal ten gevolge van een longontsteking of door uitputting.

Figuur 1: Typisch uitzicht van een konijn met myxomatose.

Hoe kan de dierenarts myxomatose vaststellen?

De dierenarts kan reeds een vermoeden hebben van myxomatose op basis van de ziektetekenen en het klinisch onderzoek. Het seizoenaal voorkomen en de hoge sterftegraad zijn hierbij belangrijke aanwijzingen. Om de diagnose te bevestigen kunnen labotesten worden uitgevoerd.

Kan myxomatose worden behandeld?

Een medicament tegen myxomatose is er niet. Een konijn met myxomatose kan wel soms baat hebben bij een heel intensieve ondersteunende behandeling. Een groot deel van de geïnfecteerde konijnen zal uiteindelijk echter aan de ziekte bezwijken.

Om myxomatose te voorkomen, is een goede bescherming van de konijnen tegen muggen en vlooien heel belangrijk. Uw dierenarts kan u hierbij raad geven. De beste manier om uw konijn tegen myxomatose te beschermen is echter door het te laten vaccineren.